نویسندگان
طلعت ده پهلوان
استادیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
(نویسنده مسئول)
پوریا اسمعیلی
مدرس گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
سید محمد امین حسینی
دانشجوی دکتری؛ عضو هیئت علمی‌افتخاری مرکز پژوهشی تمدن اسلامی، قم، ایران
چکیده
عقیده به ظهور منجی و امید به یک آینده ای روشن در سایه امنیت و آرامش و دفع ظلم و از میان برداشتن حاکمان ستمگر یک باور عمومی است که همواره بین اقوام و مذاهب مختلف وجود داشته است . در دین اسلام نیز مباحث مربوط به مهدی موعود (عج) از قرون نخستین اسلامی تاکنون مورد توجه دانشمندان مسلمان بوده است و در این خصوص آثار ارزشمندی نیز تدوین شده است. بدین ترتیب، این مسئله توسط شیعیان که باور و اعتقاد منسجمی در مورد مهدویت دارند و همچنین عالمان اهل سنت واکاوی گردیده است. در طول تاریخ نیز اشخاصی با ادعای مهدویت تلاش کردند تا با گردآوری پیروان وفادار بر علیه حکومت‌های مستبد و فاسد قیام کنند و بدین گونه، به اهداف خود برسند. هدف از انجام این پژوهش پاسخگویی به این سؤال است که تفکر مهدویت درگذر زمان چه تأثیری بر وحدت میان مسلمانان داشته است؟ فرضیه حاصله چنین است که اعتقاد به مهدویت همواره اختلافات را در بین مسلمین کاهش داده و آنان را به اتحاد با یکدیگر و سرنگونی ظالمان امیدوار کرده است. این مقاله با بهره گیری از منابع کتابخانه ای ابعاد مختلف موضوع را توصیف و تحلیل می نماید. یافته های تحقیق نشان می‌دهد که، در ادوار مختلف تاریخ عده‌‌‌ای با اشاعه اندیشه مهدویت قیام های گسترده‌‌‌ای را سامان بخشیدند و با تضعیف حکومت های استبداد آنان را به انحطاط انداختند، بدین سان، قدرت وافر این تفکر توأم با ایمان آشکار می گردد.
واژگان کلیدی
مهدی موعود (عج)، اتحاد مسلمانان، دفع ظالمان، مدعیان مهدویت.
همایش ملی مهدویت محور وحدت در مذاهب اسلامی، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج) استان سیستان و بلوچستان، بهمن 1402. (نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ISC ) - (چاپ در فصلنامه علمی - پژوهشی مهدویت - مشرق موعود، سال هجدهم، شماره 74، زمستان 1403 )